نجمه جهان تیغ, بازار؛ چندین سال است که نام گذاری های شعار سال توسط مقام معظم رهبری به واژه تولید مزین شده است اما علی رغم درک اهمیت این موضوع توسط ایشان، مسئولان آن طور که باید و در عمل نتوانستند حمایت از تولید را به منصه ظهور برسانند.
دستورالعمل های گاه و بی گاه صادراتی، سیاست های انقباضی اعطا تسهیلات و بی توجهی به تولید کننده نه تنها منجر به تولید بیشتر نمی شود بلکه رمق را از این قشر می گیرد.
خبرنگار بازار گفت و گویی با «امیرحسین ساداتی» مدیر عامل شرکت اریکو داشت. این صنعتگر گلستانی معتقد است تولید داخل نیازمند حمایت است اما مسئولان ما به این موضوع مهم توجهی ندارند. وی می گوید علاوه بر عدم حمایت، صدور بخش نامه های متعدد، تولید کنندگان را مستأصل کرده است.
* درباره محصولی که تولید کرده اید بگویید.
از سال 1380 به دنبال ارائه خدمات در حوزه غلطک های آسیاب گندم بودیم، تا اینکه در سال ۸۵ روند ارائه خدمات به سمت اخذ نمایندگی یک شرکت آلمانی پیش رفت و علاوه بر خدمات، این محصول را تولید کرده و در اختیار صنایع آرد قرار می دادیم.
شرکت صنایع غلطک شرق را در شهر گرگان افتتاح کردیم که در آن رول های صنعتی به ویژه رول آسیاب گندم تولید میشد. غلطک های های خام از آلمان وارد و مابقی مراحل تولید در کشور انجام و همچنین روند احیا و بازسازی این غلطک ها پس از مدتی استفاده نیز در مجموعه «اریکو» انجام میشد.
در ادامه تحریم ها و شوک های ارزی، تامین غلطک خام را از آلمان و حتی از کشور ترکیه با مشکل مواجه کرد.
یکی از کارخانه های آرد در مازندران به ما پیشنهاد داد با همکاری مجموعه فولاد طبرستان و با بکار گیری دانش فنی، این محصول را تولید کنیم و برای تست آزمایشی محصول نیز اعلام آمادگی کرد.
بخشی از غلطک های وارداتی مورد ارزیابی فنی و مهندسی قرار گرفت و یک سری بهینه سازی ها روی قطعه انجام شد.
در حال حاضر حدود ۴۰ درصد صنعت آرد کشور با شرکت ما کار می کنند و نوسازی و بازسازی سالانه دو هزار غلطک در مجموعه اریکو انجام می شود
در سال ۹۸ محصول اولیه تولید و در اختیار کارخانه آرد قرار داده شده که در اولین نمونه با بهترین بازخورد مواجه شدیم. بدین ترتیب بدون هیچ سرمایه گذاری جدید و با امکانات موجود در دو مجموعه اریکو و فولاد طبرستان این کار آغاز شد.
حدود ۳۰۰ غلطک تولید و در اختیار ۳۰ واحد تولیدی آرد قرار داده شد. در حال حاضر حدود ۴۰ درصد صنعت آرد کشور با شرکت ما کار می کنند و نوسازی و بازسازی سالانه دو هزار غلطک در مجموعه اریکو انجام می شود.
خلا تامین غلطک که به واسطه تحریم ها ایجاد شده بود با دانش دو مجموعه صنعتی جبران شد که این اتفاق در کشور ما بسیار کم رخ داده و امیدواریم در صنایع دیگر نیز شاهد تولید محصول مشترک بین دو مجموعه باشیم.
تولید این محصول طعم تجربه همکاری مشترک را به ما چشاند که بسیار ارزشمند بود زیرا برخی شکست ها نتیجه تک روی ها است.
ظرفیت و برآورد ما با توجه به زیر ساخت هایی که ایجاد شد، تولید سالانه ۵۰۰ غلطک است، در حالی که نیاز کشور سالانه هزار غلطک بوده.
صنعت آرد حلقه ای از زنجیره تولید آرد در کشور است و به نوعی یک صنعت استراتژیک و حیاتی به شمار می رود که اتکا به تولید داخل در آن بسیار اهمیت دارد. هر گونه بهینه سازی و بومی سازی در این زمینه در تضمین امنیت غذایی تاثیر گذار خواهد بود. امروز ما مفتخریم به عنوان یک تولید کننده حلقه ای از زنجیره تولید آرد باشیم.
* تجربه ای از عدم حمایت مادی و معنوی از سیستم های دولتی و بانکی دارید؟
طبق قاعده ای که وجود دارد بایستی از تولید یک محصول حمایت های تجاری انجام شود و در دنیا این روال مرسوم است. ما هم از ابتدای تولید این محصول مکاتباتی با وزارت صمت داشتیم اما پاسخی دریافت نشد و همچنان برای واردات آن ثبت سفارش انجام می شود.
این محصول به عنوان یک محصول نوپا با امکانات فعلی تولید شده و به لحاظ تیراژ و قیمت قابلیت رقابت با مشابه خارجی را ندارد مگر اینکه در بازار جا بیافتد که این رسیدن به این نقطه نیاز به حمایت دارد.
این محصول در ۶ کشور دنیا تولید می شود و در خاورمیانه، پس از ترکیه، ایران دومین کشور تولید کننده غلطک های صنایع آرد است.
متاسفانه ترکیه با قیمت زیر محصول جهانی در حال فروش محصول خود است تا ما را از بازار جهانی عقب بیندازد.
* موانع تجاری بر سر راه شما چیست؟
نسبت به دانش بنیان کردن این محصول اقداماتی انجام شده است. با توجه به اینکه به کیفیت دست یافته ایم، برای رقابت بین المللی باید به مقداری از تولید برسیم که صرفه داشته باشد.
اولین رسالت حاکمیت ها تهیه آرد و نان است و علی رغم استراتژیک بودن این محصول اما حمایت انجام نمی شود و گاهی مواقع نیز مشابه خارجی آن تحت عنوان کالایی دیگر از گمرک ترخیص می شود.
امیدواریم موانع تجاری برداشته شود. از دولت می خواهیم که شرایطی را برای حمایت از تولید داخل ایجاد کند تا سهم بازار در اختیار تولیدات ایرانی باشد نه محصولات وارداتی؛
گاه به ما اتهام انحصار طلبی وارد می کنند این در حالی است که در حال حاضر هیچ انتفاع مالی از این محصول نمی بریم زیرا با قیمت سر به سر فروخته می شود و هدف ما صرفا تثبیت این کالا در بازار است.
ارق به صنعت، استفاده از ظرفیت های خود و عدم بهره مندی از تسهیلات نکات مثبتی است که در تولید این محصول می توان بدان اشاره کرد. در واقع تولید این محصول حاصل ایثار بخش از صنعتگران کشور است.
* بازار تجاری محصول شما چگونه است؟
صادرات به لحاظ دریافت منابع ارزی و وجود تحریم ها با چالش های مختلفی همراه است و با توجه به سیاست پیمان سپاری ارزی، چنانچه صادرات انجام هم شود برگشت پول به دلیل چند نرخی بودن ارز در کشور با تبعات مختلف مواجه است.
درخواست هایی از سوی سایر کشورها داشته ایم اما دغدغه ما این است که آیا مانند سایر صادرکنندگان می توانیم نیاز بازار صادراتی را به موقع تامین کنیم یا دستورالعمل های مختلف مانعی برای این اقدام و حضور شفاف و مستمر ما در بازارهای جهانی خواهد شد
پر واضح است که محصولات با ارز آزاد تولید می شود اما زمان صادرات، محاسبات دولت بر اساس ارز نیمایی خواهد بود که این مسئله سبب متضرر شدن تولید کننده می شود. برای توجیه پذیر بودن باید ارز حاصل از صادرات را به فعالیت اقتصادی تبدیل کنیم.
درخواست هایی از سوی سایر کشورها داشته ایم اما دغدغه ما این است که آیا مانند سایر صادرکنندگان می توانیم نیاز بازار صادراتی را به موقع تامین کنیم یا دستورالعمل های مختلف مانعی برای این اقدام و حضور شفاف و مستمر ما در بازارهای جهانی خواهد شد. با این حال بازاریابی در حال انجام است و امیدواریم که به صادرات دست یابیم زیرا توجیه و صرفه این تولید در بازار خارجی آن است.
* چنانچه موانع برداشته شود شرایط بازار خارجی آمادگی حضور محصول شما را دارد؟
باید بین صنایع انحصاری دولتی با دیگر صنایع تمایز قائل شد. چنانچه بتوانیم در حوزه تجارت بین الملل نقش پررنگ تری داشته باشیم می توانیم در غرب آسیا، آسیای میانه و بازار آفریقا نقش آفرینی داشته باشیم. تولید کنندگان با عشق و علاقه تولید می کنند اما به معرض بازار یابی و فروش که می رسند، سیاست گذاری ها حفره های زیادی برای آنان ایجاد می کند که اصطلاحا در ذوق تولید می خورد.
پیشنهاد میکنم دولت در تولید دخالت نکند زیرا دخالت های بیجای دولت و مجلس در نوشتن و پس از آن اجرای نادرست قوانین، فعالان اقتصادی را مایوس می کند.
اگر دولت دخالت های خود را کاهش دهد و به تولید کننده اختیار عمل دهد قطعا به نتایج بهتری دست خواهیم یافت. متاسفانه دخالت های بیش از حد دولت و مجلس در نوشتن و اجرای قانون، بار مالی سنگینی را به بخش خصوصی تحمیل می کند.
زمانی می گفتیم نسبت به چینی ها نمی توانیم رقابت کنیم اما امروز تولید در داخل نسبت به نورم جهانی گرانتر در می آید زیرا فناوری ما عقب افتاده و صرفه به مقیاس ما در تولید اندک و هزینه های قانونی ما مانند تامین اجتماعی، مالیات و غیره هم بسیار زیاد است. باید تلاش شود نه تنها تولید کننده بلکه سایر دستگاه های سیاستگذار هم موانع پیش روی تولید و صادرات را بردارند.
* اگر قانونگذاران به جای مدیر مجموعه های تولیدی بودند چقدر دوام می آورند؟
امیدوارم این اتفاق نیافتد زیرا این مسئولان تصمیمات غلط را به آخرین بازمانده های صنعت هم تحمیل و آن را نابود خواهند کرد. ما برای منابع ارزش قائل هستیم ولی آنها هیچ ارزشی قائل نمی شوند.
به عنوان مثال؛ یکی از تصمیمات غلط اصرار وزارت صمت برای برقی کردن خودرو است. این موضوعات نشان‌دهنده این است که نوع نگرش آنها با ما فرق می کند.
